پایان نامه با کلمات کلیدی توزیع فراوانی، دندانپزشکی، دندانپزشک

با تمام عشق و احترام
این پایان نامه تقدیم می گردد به:
عزیزترینم پدر
غنچه نشکفته بودم، مادرم هجرت نمود
این پدر از من نگهداری نمود
خالق من کرده است بر من وفا
داده است بر من ولی یی با صفا
او برایم هم پدر هم مادر است
شکر یزدان می کنم تاج زر است
او وفا کردست بر من بی حساب
کی توانم تا کنم دینم جواب
گر بیفتد این جهان در دست من
می کنم تقدیم بر این پیل کهن
در جهان چون شمع تابان سوختم
تربیت را از پدر آموختم
ارزش او بیش از اینهاست نزد من
هستیش را کرده صرف درس من
روح پاک مادر عزیزم،
او که دعایش همواره پشت و پناهم بود، او که دلتنگیش همچون دلتنگی آدم در فراق بهشت قلبم را چنگ می زند.
فهرست مطالب
عنوان
صفحه
چکیده 1
فصل اول: مقدمه
بیان مسئله 5
اهداف تحقیق 5
الف- هدف کلی 5
ب- اهداف اختصاصی 5
ج- هدف کاربردی تحقیق 6
د- فرضیات یا سؤالات تحقیق 6
فصل دوم: کلیات، مروری بر متون و مقالات
1- کلیات 7
وظایف بزاق (Function of Saliva): 7
تکامل غدد بزاقی (Development): 7
ساختار غده بزاقی (Structure) 8
تومورهای غدد بزاقی 9
تومورهای خوش خیم 11
پلئومورفیک آدنوما (PA) 11
نمای بالینی 12
خصوصیات هیستوپاتولوژیک 13
پیش آگهی و درمان 13
تومور وارتین (PCL) 14
نمای بالینی 14
خصوصیات هیستوپاتولوژیک 15
پیش آگهی و درمان 16
آنکوسایتوما (Oncocytoma) 16
نمای بالینی 16
خصوصیات هیستوپاتولوژیک 17
پیش آگهی و درمان 17
بازال سل آدنوما (BCA) 17
نمای بالینی 18
خصوصیات هیستوپاتولوژیک 18
درمان و پیش آگهی 19
کانالیکولر آدنوما (Canalicular Adenoma) 19
نمای بالینی 19
خصوصیات هیستوپاتولوژیک 19
پیش آگهی و درمان 20
میواپی‌تلیوما (Myoepithelioma) 20
نمای بالینی 20
خصوصیات هیستوپاتولوژیک 21
پیش آگهی و درمان 21
تومورهای بدخیم 21
موکواپیدرموئید کارسینوما (MEC) 21
نمای بالینی 22
خصوصیات هیستوپاتولوژیک 23
پیش آگهی و درمان 24
آدنوئید سیستیک کارسینوما (ACC) 25
نمای بالینی 25
خصوصیات هیستوپاتولوژیک 25
پیش آگهی و درمان 26
آدنوکارسینومای پلی مورفوس درجه پایین (PLGA) 27
نمای بالینی 27
خصوصیات هیستوپاتولوژیک 27
پیش آگهی و درمان 28
آسینیک سل آدنوکارسینوما (ACA) 28
نمای بالینی 29
خصوصیات هیستوپاتولوژیک 29
درمان و پیش آگهی 30
پلئومورفیک آدنومای بدخیم (Malignant Mixed Tumor) 30
نمای بالینی 30
خصوصیات هیستوپاتولوژیک 31
درمان و پیش آگهی 32
2- مروری بر مقالات 33
فصل سوم: مواد و روش تحقیق
نوع مطالعه 48
تکنیک جمع‌آوری داده‌ها 48
جامعه مورد بررسی 48
حجم نمونه، شیوه محاسبه آن و روش نمونه‌گیری 48
متغیرهای تحقیق، نوع و مقیاس سنجش آنها 48
نقش 48
نوع 48
مقیاس 48
تعریف کاربردی 48
واحد اندازه گیری 48
روش اجرای تحقیق 49
روش تجزیه و تحلیل آماری 50
ملاحظات اخلاقی 50
فصل چهارم: نتایج تحقیق
نتایج تحقیق 51
سن 51
جنس 53
تشخیص بالینی 55
تشخیص هیستولوژیکی 56
میزان تطابق تشخیص هیستولوژیکی و بالینی 56
موقعیت تومور 57
انواع تومور 57
محیطی یا مرکزی بودن تومورها 58
موقعیت انواع تومور (مینور یا ماژور) 59
خوش‌خیم یا بدخیم بودن ضایعات 59
میانگین سن به تفکیک جنس و انواع مکان در ماژور و مینور 59
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
بحث 67
نتیجه‌گیری 73
محدودیت‌ها 74
پیشنهادات 74
منابع 75
فهرست تصاویر
عنوان
صفحه
شکل 1-2: پلئومورفیک آدنوما (توده سخت کام) 12
شکل 2-2: پلئومورفیک آدنوما؛ تصویر MRI 12
شکل 3-2: پلئومورفیک آدنوما 13
شکل 5-2: بازال سل آدنوما 18
شکل 6-2: موکواپیدرموئید کارسینوما 22
شکل 7-2: موکواپیدرموئید کارسینوما 23
شکل 8-2:موکواپیدرموئید کارسینوما در زبان 24
شکل 9-2: آدنوئید سیستیک کارسینوما 26
فهرست جداول
عنوان
صفحه
جدول 2-1: دسته بندی تومورهای خوش خیم و بدخیم 9
جدول 1-4: شاخص‌های آماری سن 52
جدول 2-4:توزیع فراوانی ضایعات مینور و ماژور در برحسب جنسیت 54
جدول 3-4: توزیع بیماران برحسب تشخیص بالینی ارائه شده 55
جدول 4-4: توزیع بیماران برحسب تشخیص‌های هیستولوژیکی 56
جدول 5-4: توزیع بیماران برحسب موقعیت تومور 57
جدول 6-4: مقایسه میانگین سنی مردان و زنان 60
جدول 7-4: مقایسه میانگین سنی در خوش خیم‌ها و بدخیم‌ها 60
جدول 8-4:میانگین سن بیماران برحسب جنس و ماهیت ضایعات 61
جدول 9-4: فراوانی ضایعات خوش‌خیم و بدخیم برحسب جنس 61
جدول 10-4: توزیع فراوانی تطابق هیستولوژیکی و بالینی بر حسب تومور 62
جدول 11-4: توزیع فراوانی نوع ضایعه بر حسب نوع تومور 63
جدول 12-4: توزیع فراوانی مکان وجود ضایعه بر حسب نوع ضایعه (از نظر مینور یا ماژور بودن) 64
جدول 13-4: توزیع فراوانی مکان های ضایعه و میانگین سنی افراد دارای آن ضایعات 65
جدول 14-4: مقایسه میانگین سنی در افراد دارای ضایعه مینور و ماژور 65
جدول 15-4: توزیع تطابق تشخیص‌های هیستولوژیکی و بالینی برحسب نوع تومور 66
فهرست نمودارها
عنوان
صفحه
نمودار 1-4: توزیع مبتلایان به تومورهای غدد بزاقی برحسب دهه سنی 52
نمودار 2-4: توزیع مبتلایان به تومورهای غدد بزاقی برحسب جنس 53
نمودار 3-4: توزیع فراوانی ضایعات مینور و ماژور برحسب جنسیت 54
نمودار 4-4: توزیع بیماران برحسب نوع تومور 58
نمودار 5-4: توزیع بیماران برحسب مینور و ماژور بودن ضایعات 59
چکیده
سابقه و هدف
تومورهای غدد بزاقی از شیوع نسبتاً اندکی برخوردار بوده و حدود 3% تا 10% نئوپلاسم‌های ناحیه سر و گردن را تشکیل می‌دهند. با توجه به نبود تحقیقات اپیدمیولوژیک درباره این تومورها در دانشکده دندانپزشکی مشهد؛ تحقیق حاضر با هدف تعیین خصوصیات تومورهای غدد بزاقی در مراجعین به بخش آسیب‌شناسی دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در فاصله زمانی 1388-1350 (38 سال) انجام شد.
مواد و روش‌ها
در یک تحقیق توصیفی، پرونده‌های بایگانی شده در بخش آسیب‌شناسی دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی مشهد در فاصله سال‌های 1388-1350 بازخوانی و 165 بیمار مبتلا به تومورهای غدد بزاقی شناسایی گردید. متغیرهای مرتبط با تومورها (سن، جنس، موقعیت، نوع تومور، تشخیص‌های بالینی، تشخیص‌های هیستولوژیکی و ماهیت تومورها) تعیین و داده‌ها با آمار توصیفی گزارش گردید.
یافته‌ها
حدود 7/1 درصد کل نمونههای مورد مطالعه را تومورهای بزاقی دربرمیگیرد. شیوع تومورهای غدد بزاقی در زنان تا حدودی بیشتر از مردان بوده است [86 نفر (1/52%) در برابر 79 نفر (9/47%)]. میانگین سنی مبتلایان به این تومورها برابر 62/41 سال و در محدوده 80-8 سال برآورد گردید. بیشتر تومورها در ناحیه کام (91 مورد؛ 2/55%)؛ لب (16 مورد؛ 7/9%)؛ غدد تحت فکی (15 مورد؛ 1/9%)؛ گونه (13 مورد؛ 9/7%) و پاروتید (10 مورد؛‌ 1/6%) ایجاد شده بودند. 5/51% (85 مورد) ضایعات خوش‌خیم و 5/48% (80 مورد) آنها بدخیم بوده‌اند. تومور پلئومورفیک آدنوما با 77 مورد (7/46%) شایع‌ترین تومور بوده و بعد از آن، موکواپیدرموئید کارسینوما با 33 مورد (0/20%) و آدنوئید کیستیک کارسینوما با 23 مورد (9/13%) در رتبه‌های بعدی قرار داشتند.
نتیجه‌گیری
کام شایعترین مکان بروز تومورهای بزاقی در این مطالعه بوده و همچنین کمترین دهه سنی بروز ضایعات را به همراه لب و انواع مرکزی به خود اختصاص داده است. ضایعات بدخیم به طور معنیداری در جنس مونث و در یک دهه دیرتر رخ می‌دهد. تطابق تشخیص های بالینی و هیستوپاتولوژیک در پلئومورفیک آدنوما بیشترین هماهنگی را نشان می دهد.
واژه‌های کلیدی
تومورهای غدد بزاقی، تومورهای خوش‌خیم، تومورهای بدخیم
فصل اول:
مقدمه
تومورهای غدد بزاقی (Salivary Gland Tumors)؛ گروه پیچیده‌ای از ضایعات با انواع مختلف هیستولوژیک و رفتارهای بالینی متفاوت می‌باشند [1]. این ضایعات اغلب در بزرگ‌سالان دیده شده و تنها حدود 5 درصد موارد در افراد زیر 16 سال روی می‌دهد. تومورها در سه جفت غدد بزاقی ماژور به همراه صدها غدد بزاقی مینور در حفره دهان و ناحیه دهانی و حلقی و در یک محدوده وسیعی از انواع نئوپلاسم‌ها بروز پیدا می‌کنند [2]. هیستوژنز تومورهای غدد بزاقی هنوز مورد بحث می‌باشد؛ به طوری که برخی سلول‌های آسینار و برخی دیگر، سلول‌های پیش‌ساز سیستم مجاری را در بروز آنها دخیل می‌دانند [5-3]. از این رو، از سال‌های 1954 تاکنون سیستم‌های طبقه‌بندی غدد بزاقی تحت بازبینی‌های متعدد قرار گرفته و ضایعات جدیدی به آنها اضافه شده است [6].
تومورهای غدد بزاقی محدوده سنی وسیعی را دربرگرفته ولی به طور معمول انواع خوش‌خیم در حدود سنی 40 سال و انواع بدخیم نیز حدود 15-10 سال دیرتر بروز پیدا می‌کنند [1,7]. علیرغم اینکه برخی مطالعات نشان داده‌اند شایع‌ترین مکان درگیری تومورهای غدد بزاقی به ترتیب غده پاروتید، غدد مینور، تحت فکی و زیرزبانی می‌باشند؛ در تحقیق انجام شده در لاگوس توسط Ladeinde و همکاران (2007) [8]؛ شایع‌ترین مکان بروز تومورها در غدد مینور و در تحقیق صورت گرفته توسط Ansari (2007) در ایران و نیز تحقیق Ito و همکاران (2005) در برزیل؛ غده تحت فکی به عنوان دومین مکان شایع بروز تومور گزارش گردید [9,10]. از طرف دیگر، در اکثر تحقیقات، شایع‌ترین مکان بروز تومورهای غدد بزاقی فرعی در کام دیده شده و این موضوع به ویژه در تحقیقاتی که منحصر به غدد مینور بوده‌اند؛ مشخص بوده است [11,12].
برخی معتقدند که اکثر تومورهای غدد بزاقی خو‌ش‌خیم بوده و شایع‌ترین تومور خوش‌خیم نیز پلئومورفیک آدنوما می‌باشد. در بین تومورهای بدخیم نیز، موکواپیدرموئید کارسینوما به عنوان شایع‌ترین تومور نام برده شده است [1,2]. این نتایج در تحقیقات زیادی گزارش شده ولی همزمان، در
برخی مطالعات دیگر، شیوع آدنوئید سیستیک کارسینوما بیشتر از سایر تومورهای بدخیم برآورد کرده‌اند [13,14].
از نظر شیوع تومورها برحسب جنس؛ طبق نتایج برخی مطالعات؛ این ضایعات بیشتر در زنان روی می‌دهد [1,7,15,16]. البته، در مطالعات دیگری؛ شیوع تومورها در دو جنس زن و مرد به طور یکسان گزارش شده است [8,11,17]. همچنین، Li و همکاران (2004) نشان دادند تومورهای خوش‌خیم در زنان و تومورهای بدخیم نیز در مردان بیشتر بوده [12] و در تحقیق Masanja و همکاران (2003)؛ این شیوع بیشتر در مردان دیده شد [13].
تظاهرات تومورهای غدد بزاقی عمدتاً به صورت تورم بدون درد در ناحیه مربوطه بوده و افزایش اندازه توده نیز ممکن است در طی مدت زمان طولانی رخ دهد [18,19]. در 6 درصد تا 29 درصد بیماران، درد جزء علائم اولیه بوده [10,20] و درگیری عصب فاسیال هم یک روند بدخیمی را مطرح می‌نماید. دیگر علائمی که به نفع وجود بدخیمی هستند، عبارتند از: تریسموس، آدنوپاتی گردنی، بی‌حسی، لق شدن دندان و خون‌ریزی [21,22].
CT Scan خصوصاً با کاربرد کنتراست وریدی برای ارزیابی محل و میزان گسترش بیماری به خصوص در صورت درگیری لوب عمقی پاروتید و نواحی پارافارنژیال مفید خواهد بود [23]. البته، MRI در تشخیص درگیری نسج نرم نسبت به CT Scan ارجحیت داشته ولی در مشخص کردن لندمارک‌های استخوانی ناتوان می‌باشد [23].
درمان تومورهای غدد بزاقی عمدتاً جراحی بوده و در مورد تومورهای بدخیم ممکن است درمان‌های تکمیلی جراحی و غیرجراحی دیگری نیز اندیکاسیون داشته باشند [9].
بررسی تومورهای بزاقی با توجه به رفتارهای گوناگون آنها و نیز اثرات مخربی که در سیستم فکی و