عنوان کامل پایان نامه کارشناسی ارشد :مطالعه تطبیقی اخلاق از منظر نسبی یا مطلق‌بودن در مثنوی و نهج‌البلاغه
تکه ای از متن پایان نامه :
مصلح، ملقب به مشرف‌الدین و معروف به سعدی در عرصه نظم و نثر جزو کسانی می باشد که به بُعد اخلاق توجه ویژه‌ای داشته می باشد. مضمون بوستان سعدی، که اولین اثر مدون وی و جزو شاهکارهای بی‌رقیب شعر فارسی می باشد، اخلاق و تربیت و سیاست و اجتماعیات می باشد که در ده باب گردآوری شده می باشد. گلستان نیز گرچه هشت باب مختلف و یک مقدمه دارد اما مضمون اصلی تمام باب‌های آن اخلاق می باشد و بس. سعدی توانسته می باشد اثری کاملاً شخصی در بهترین سنت رساله‌های اخلاقی فارسی پدید آورد. وی مردی اخلاقمند می باشد که سخنانش در نقطهی مقابل دیگران قرار دارند.
درموردی شیوه کلی سعدی در تعالیم تربیتی او آورده‌اند که سعدی ضمن حکایات و اشعار خود از طریق تحلیل رفتار اخلاقی بشر و تأثیر آن در رشد و تکامل فرد در بالاتر بردن سطح معرفت اخلاقی و همچنین اصلاح رفتار افراد اقدام می‌کند (احمدیان، 1387، ص 19).
| اگر در جهان از جهان رسته ای می باشد | در از خلق بر خویشتن بسته‌ای می باشد |
| کس از دست جور زبان‌ها نرست | اگر خودنمای می باشد و گر حق‌پرست |
| اگر بر پری زیرا ملک ز آسمان | به دامن در آویزدت بد گمان |
| به کوشش توان دجله را پیش بست | نشاید زبان بد اندیش بست |
(سعدی، 1372: بیت 3060…)
یکی دیگر از نثرهای ادبی ایرانی، مرزبان‌نامه می باشد که در اصل توسط مرزبان بن رستم و به زبان طبری تهیه شده اما بعدها دانشمندی به نام وراوینی آن را به فارسی تحریر و ترجمه کرده می باشد. این کتاب شامل نه باب می باشد. اصل کتاب به شیوه کلیله و دمنه و سرشار از عبرت و اندرز و حکمت و مسائل اخلاقی می باشد.
تاریخی: تاریخ بیهقی اثر ارجمند ابوالفضل بیهقی تاریخ حکومت غزنویان به خصوص سلطان مسعود را اظهار می‌کند و پر می باشد از اندرز و عبرت و سخنان خردمندانه که خواننده را متوجه می‌کند تا در آن چیز که خوانده می باشد دقت کند و ذهن خویش را برای دریافت نتایج اخلاقی به کار اندازد و از بین نیک و بد یکی را برگزیند.
«… و هر بنده که خدای عزّوجل او را خردی روشن عطا داد و با آن خرد که دوست به حقیقت اوست، احوال عرضه کند و با آن خرد، دانش یار گردد و اخبار گذشتگان را بخواند و بگردد و کار زمانهی خویش نیز نگاه کند، بتواند دانست که نیکوکاری چیست و بدکرداری چیست، سرانجام هر دو خوب می باشد یا نه و مردمان چه گویند و چه پسندند و چیست که از مردم یادگار ماند نیکوتر…» (بیهقی، 1386، ص 157).
