منبع پایان نامه ارشد درباره اشتغال زنان، سن ازدواج

که در نهایت از مجموع وسایل، یک متغیر ساخته و در سطح فاصلهای اندازهگیری شد.
میزان آگاهی از روشها و وسایل جلوگیری از حاملگی: تمام روشها و ابزارهای گوناگون طبیعی و مصنوعی که برای جلوگیری از انعقاد نطفه در رحم مادر به کار میرود، تحت عنوان روشها و وسایل جلوگیری از حاملگی شناخته شده است. در این بررسی نام 10 مورد از این روشها (آی.یو.دی، قرص، دیافراگم، نوروپلانت، کاندوم، دورهی اطمینان، عزل، عقیم کردن زنان، عقیم کردن مردان و تزریق) را ذکر شده و از پاسخگو خواسته شده است که بیان کند کدام یک از آنها را میشناسد.
ترجیح جنسی فرزند: منظور از این متغیر این است که پاسخگو یک جنس را از جنس دیگر (دختر یا پسر) برتر بداند. برای سنجش این متغیر دو سؤال را مطرح کردهایم. اول اینکه اگر خانوادهای 3 فرزند داشته باشد بهتر است چند تا از آنها دختر باشد و چند تا پسر و دوم اینکه اگر خانوادهای یک فرزند داشته باشد بهتر است آن یک فرزند دختر باشد یا پسر. این متغیر در سطح اسمی سنجیده شده است. یعنی هر ترکیب اظهار شدهای از تعداد دختر و تعداد پسر مطلوب، یک مقوله درنظر گرفته شد و کد ویژهای به آن اختصاص داده شده است.
میزان گرایش مذهبی: بیانگر درجهی اعتقادات فرد به باورهای مذهبی است. این متغیر در طیف لیکرت و با 5 گویه سنجیده شده است.
نگرش نسبت به نقشهای جنسیتی: به معنای دیدگاه فرد به نقش مناسب زن و مرد در اجتماع و تواناییهای آنهاست. نگرش زنان نسبت به نقش جنسی خود، ممکن است در پیوستاری از دیدگاه سنتی تا نوین/ مدرن (غیر سنتی) قابل ملاحظه باشد. در این تحقیق فرض شده است که هرگونه موافقت با محدود کردن نقش زنان به امور خانهداری و تربیت فرزندان و نیز مخالفت با فعالیت زنان در حوزههایی فراتر از موارد یاد شده، دلالت بر سنتی بودن نگرش زنان نسبت به نقش جنسی دارد. متقابلاً زمانی که نقش خود را به فعالیتهای یاد شده منحصر ندانند و یا با چنین محدودیتهایی برای نقش زنان مخالف باشند، به ترتیب واجد نگرشهایی بینابین و غیرسنتی/ مدرن در نظر گرفته شدهاند. در این تحقیق با طرح 6 گویه، بخشی از حوزههای مفهومی این متغیر سنجیده شده است. این متغیر با پرسیدن نظر پاسخگویان دربارهی وظیفهی خانهداری زنان، وظیفهی به دنیا آوردن فرزند و مسئولیت تربیت فرزندان (وظیفهی مادری)، برابری فرصتهای شغلی برای زن و مرد، ریاست مرد بر خانواده، اشتغال زنان، حضور برابر نمایندگان مرد و زن در مجلس شورای اسلامی و توانایی زنان در عهدهدار شدن پستهای مدیریتی، به صورت طیف لیکرت اندازهگیری شده است.
4-7-2- متغیرهای بینابین
نگرش نسبت به فرزند: به معنای دیدگاه پاسخگویان به فرزنددار شدن و ارزش فرزند برای خانواده است که با 7 گویه و با آلفای 73/0 طراحی شده است. این متغیر با پرسیدن نظر پاسخگویان دربارهی بچه به عنوان معنای زندگی، زیاد بودن هزینهی بزرگ کردن بچه، بچهها به عنوان حامی خانواده، کامل شدن فرد با داشتن بچه، تکمیل شدن خوشبختی زوجین با تولد بچه، مزاحمت بچهها برای پیشرفت پدر و مادر و مراقبت بچهها از والدین در زمان ناتوانی و بیماری، به صورت طیف لیکرت اندازهگیری شده است.
هنجار ذهنی تعداد مطلوب فرزند: یک فرد در شبکهی اجتماعی خود از اشخاص متعددی تأثیر خواهد پذیرفت که گویای این است که افراد پیرامون یک فرد در نظریات و رفتارهای او تأثیر دارند. ممکن است بعضی از مردم از شخص بخواهند کاری را انجام دهد و در مقابل برخی نیز از او بخواهند که آن کار را انجام ندهد. در این حالت شخص مجبور است فشارهای متضاد از طرف افراد مختلف را متعادل سازد که ممکن است برخی موافق و برخی نیز مخالف خواستهی او باشند و احتمالاً نوع عملکرد وی به میزان زیادی به خواستههای افرادی که نفوذ زیادی دارند، یعنی برای شخص افراد مهمی هستند بستگی خواهد داشت. درواقع، هنجارهای اجتماعی، تنظیم کنندهی استانداردهایی برای اجرا هستند که افراد میتوانند بپذیرند و یا آنها را رد کنند.
منظور ما در این پژوهش از هنجار ذهنی تعداد مطلوب فرزند، تعداد فرزندانی است که از نظر پاسخگو، دیگران مهم آن را به عنوان تعداد استاندارد و مطلوب در نظر گرفتهاند. در اینجا مادر، مادر شوهر، خانوادهی پاسخگو، خانوادهی شوهر، شوهر و دوستان پاسخگو به عنوان دیگران مهم در نظر گرفته شدهاند و پاسخگو نظر آنها دربارهی تعداد مطلوب فرزند را بیان کرده است.
کنترل درک شده بر روی داشتن فرزند: کنترل رفتاری درک شده نشان میدهد که تا چه اندازه یک فرد احساس میکند انجام یا عدم انجام رفتار، تحت کنترل ارادی او قرار دارد. اگر فرد عقیده داشته باشد که منابع یا فرصتهای انجام رفتاری را ندارد، احتمالاً قصد قوی برای انجام رفتار نخواهد داشت؛ اگر چه نگرشهای مثبت نسبت به رفتار داشته باشد و حتی عقیده داشته باشد که افراد مهم هم آن رفتار را تصویب میکنند (هنجارهای ذهنی).
در این بررسی، منظور از کنترل درک شده بر روی داشتن فرزند این است که پاسخگو تا چه حد اطمینان دارد که برای داشتن تعداد مطلوب فرزندانش حق انتخاب دارد و تا چه حد نسبت به عوامل تسهیلکننده و موانع پیش روی خود برای داشتن تعداد دلخواه فرزندانش آگاه است؛ که در پژوهش حاضر توانایی اعمال نظر خود، داشتن توانایی مادی، در اختیار داشتن فرصت لازم و مناسب بودن شرایط مسکن برای داشتن تعداد مطلوب فرزند را به عنوان عوامل تسهیل کننده و موانع داشتن فرزند در نظر گرفته شده و به صورت طیف لیکرت اندازهگیری شده است.
4-7-3- متغیر وابسته
تعداد ایدهآل فرزند: منظور تعداد فرزندانی است که فرد داشتن آنها را برای خود مطلوب و ایدهآل میداند. این متغیر در سطح مقیاس فاصلهای سنجیده شده است.
فصل پنجم
تجزیه و تحلیل دادهها
‌تجزیه و تحلیل اطلاعات به عنوان بخشی از فرایند روش تحقیق علمی، یکی از پایههای اصلی هر مطالعه و پژوهش به شمار میرود که به وسیلهی آن کلیهی فعالیتهای تحقیقی تا رسیدن به یک نتیجه، کنترل و هدایت میشوند.
یافتهها و نتایج این تحقیق در سه قسمت ارائه گردیده: قسمت اول، تجزیه و تحلیل یک متغیری (جدول یک بعدی)؛ قسمت دوم، جداول دو بعدی که از طریق آزمونهای آماری مناسب ضمن ترسیم سیمای جامعه، همبستگی متغیرها را مورد بررسی قرار میدهد. قسمت سوم، با استفاده از روشهای رگرسیون چندمتغیری و از طریق معادلات مختلف میزان اثرگذاری چندین متغیر مستقل به طور یکجا در پیشبینی تغییرات متغیر وابسته بررسی میشود.
5-1- آمار توصیفی
در این قسمت از تحقیق، با استفاده از آمار توصیفی که شامل شاخصهای مرکزی و پراکندگی مانند درصد فراوانی و انحراف معیار میباشد به توصیف نمونه پرداخته میشود.
ویژگیهای جمعیتی نمونه
سن: همانطور که در جدول 5-1-1 مشاهده میشود زنان به 7 گروه سنی (گروههای سنین باروری) تقسیم شدند. بیشترین درصد پاسخگویان به ترتیب در گروههای سنی 29-25 ساله (2/36 درصد) و 34-30 ساله (7/20 درصد) هستند. کمترین درصد پاسخگویان (9/2 درصد) در گروه سنی 19-15 ساله قرار داشتند. به عبارتی، بیش از نیمی از پاسخگویان کمتر از 30 سال داشتند که به نسبت میتوان گفت نشان دهندهی جوان بودن جمعیت نمونه است. همچنین میانگین سنی این زنان، 31 سال بوده است
جدول 5-1-1 توزیع فراوانی و درصد سن پاسخگویان
سن
فراوانی
درصد
19- 15 ساله
11
9/2
24-20 ساله
50
3/13
29- 25 ساله
136
2/36
34-30 ساله
78
7/20
39- 35 ساله
48
8/12
44-40 ساله
27
2/7
49- 45 ساله
26
9/6
تعداد کل
376
100
آمارههای توصیفی
میانگین
7/30
میانه
29
مد (نما)
29
سن زن در اولین ازدواج: همانطور که جدول شمارهی 5-1-2 نشان میدهد، نزدیک به نیمی از پاسخگویان در سنین 24-20 ازدواج کردهاند. همچنین 2/37 درصد از پاسخگویان در هنگام ازدواج 19-15ساله بودهاند. کمترین درصد پاسخگویان در سنین کمتر از 15 (2/3) و 34-30 (2/3) ازدواج کردهاند. میانگین سن ازدواج در بین پاسخگویان، 21 سالگی میباشد.
جدول5-1-2 توزیع فراوانی و درصد سن پاسخگویان در اولین ازدواج
سن در اولین ازدواج
فراوانی
درصد
کمتر از 15 سال
12
2/3
19-15 سال
140
2/37
24-20 سال
171
5/45
29-25 سال
41
9/10
34-30 سال
12
2/3
تعداد کل
376
100
آمارههای توصیفی
میانگین
8/20
میانه
20
مد (نما)
20
مدت زمان ازدواج: جدول شمارهی 5-1-3 تقسیمبندی هفتگانه از مدت زمان ازدواج پاسخگویان را
نشان میدهد. در زمان بررسی، بیشترین درصد پاسخگویان به ترتیب 5-1 سال (2/32 درصد) و 10-6 سال (8/29) از زمان ازدواجشان میگذشت. به عبارتی، بالاترین درصد مربوط به افرادی است که مدت زمان ازدواج آنها بین 1 تا 10 سال میباشد که از کل نمونهی مورد بررسی 227 نفر میباشند که 4/60 درصد را به خود اختصاص دادهاند. کمترین میزان در ارتباط با افرادی است که مدت زمان ازدواج آنان کمتر از یکسال است که 15 نفر بوده و 4 درصد را به خود اختصاص دادهاند. میانگین مدت زمان ازدواج 96/9 سال به دست آمده است.
جدول 5-1-3 توزیع فراوانی و درصد مدت زمان ازدواج پاسخگویان
مدت زمان ازدواج
فراوانی
درصد
کمتر از یکسال
15
0/4
5-1 سال
121
2/32
10-6 سال
106
2/28
15-11 سال
61
2/16
16 سال و بیشتر
73
4/19
تعداد کل
376
100
آمارههای توصیفی
میانگین
96/9
میانه
8
مد (نما)
5-1 سال (ارزش 2)
بعد خانوار: همانطور که جدول شمارهی 5-1-4 نشان میدهد بیش از نیمی از پاسخگویان در خانوارهایی با بعد 4-3 نفره زندگی میکنند. کمترین درصد پاسخگویان در خانوارهای 8-7 نفره (0/4 درصد) بودند. آمارهای این جدول نشان میدهد که نزدیک به 78 درصد پاسخگویان در خانوارهای 4 نفره و کمتر زندگی میکنند.
جدول 5-1-4 توزیع فراوانی و درصد بعد خانوار پاسخگویان
بعد خانوار
فراوانی
درصد
2 نفره
78
7/20
4-3 نفره
215
2/57
6-5 نفره
68
1/18
8-7 نفره
15
0/4
تعداد کل
376
100
تعداد خواهر و برادر: جدول شمارهی 5-1-5 تعداد خواهر و برادرهای پاسخگو را نشان میدهد. کمترین درصد پاسخگویان دارای 2 و کمتر (3/1 درصد) خواهر و برادر بودند. بیشترین درصد پاسخگویان (5/62 درصد) دارای 8-5 خواهر و برادر هستند. آمارهای این جدول بیانگر این است که میزان باروری در نسل قبلی (به عبارت دیگر مادران پاسخگویان مطالعهی حاضر) بالا بوده است.
جدول 5-1-5 توزیع فراوانی و درصد تعداد خواهر و برادر پاسخگویان
تعداد خواهر و برادر
فراوانی
درصد
2 و کمتر
5
3/1
4-3
73
4/19
6-5
138
7/36
8- 7
97
8/25
9 و بیشتر
63
8/16
تعداد کل
376
100
آمارههای توصیفی
میانگین
43/6
میانه
6
مد (نما)
6-5 (ارزش 3)
انحراف معیار
29/2
ویژگیهای اقتصادی نمونه
وضعیت اشتغال: جدول شمارهی 5-1-6 تقسیمبندی هفتگانه از وضعیت اشتغال زنان واقع در سنین باروری را نشان میدهد. در زمان بررسی نزدیک به 80 درصد از زنان، خانهدار بودند. 4/7 درصد دانشجو و 6/6 درصد در مراکز دولتی مشغول هستند. از طرف دیگر هیچکدام از پاسخگویان خود را بیکار معرفی نکرده است. در مجموع آمارهای این جدول نشان میدهد که تنها 11 درصد از زنان مورد بررسی، شاغل، در حالی که 89 درصد از آنها، غیر شاغل بودند.
جدول 5-1-6 توزیع فراوانی و درصد وضعیت اشتغال پاسخگویان
وضعیت اشتغال
فراوانی
درصد
آزاد
9
4/2
دولتی
25
6/6
خصوصی
7
9/1
دانشجو
28
4/7
خانهدار
300
8/79
سایر
7
9/1
تعداد کل
376
100
درآمد: جدول 5-1-7 نشان دهندهی توزیع فراوانی و درصدی درآمد ماهیانهی خانوادهی پاسخگویان است. متغیر درآمد