منابع مقاله درمورد استان هرمزگان، کانون توجه

هدایت الکتریکی منطقه 80
شکل ‏3-15: نقشه عمق آب 82
شکل ‏3-16: وزن معیارهای مورد استفاده 83
شکل ‏3-17: وزن هر معیار در مکان یابی مناطق مستعد احیاء بیولوژیک جنگل‌های مانگرو 84
شکل ‏4-1: محاسبه برتری نسبی شاخصهای معیار شیب 86
شکل ‏4-2: نقشه تعیین ارزش شیب ساحل 87
شکل ‏4-3: محاسبه برتری نسبی شاخصهای معیار کاربری ساحلی 88
شکل ‏4-4: نقشه تعیین ارزش کاربری ساحلی 88
شکل ‏4-5: محاسبه برتری نسبی شاخصهای معیار ژئومورفولوژی 89
شکل ‏4-6: نقشه تعیین ارزش ژئومورفولوژی 89
شکل ‏4-7:محاسبه برتری نسبی شاخصهای معیار خورهای ساحلی 90
شکل ‏4-8: نقشه تعیین ارزش خورهای ساحلی 90
شکل ‏4-9: محاسبه برتری نسبی شاخصهای معیار خط جزر و مد 91
شکل ‏4-10: نقشه تعیین ارزش خط جزر و مد 91
شکل ‏4-11: محاسبه برتری نسبی شاخصهای معیار پراکنش جنگل‌های مانگرو 92
شکل ‏4-12: نقشه تعیین ارزش پراکنش جنگل‌های مانگرو 92
شکل ‏4-13: محاسبه برتری نسبی شاخصهای معیار پراکنش گل‌خورک 93
شکل ‏4-14: نقشه تعیین ارزش پراکنش گل‌خورک 93
شکل ‏4-15: محاسبه برتری نسبی شاخصهای معیار بافت خاک 94
شکل ‏4-16: نقشه تعیین ارزش بافت خاک 94
شکل ‏4-17: محاسبه برتری نسبی شاخصهای معیار هدایت الکتریکی 95
شکل ‏4-18: نقشه تعیین ارزش هدایت الکتریکی 95
شکل ‏4-19: محاسبه برتری نسبی شاخصهای معیار عمق آب 96
شکل ‏4-20: نقشه تعیین ارزش عمق آب 96
شکل ‏4-21: نقشه تناسب احیاء بیولوژیک جنگل‌های مانگرو بر اساس روش AHP 98
شکل ‏4-22: مساحت طبقات مستعد احیاء جنگل‌های مانگرو برحسب هکتار 99
شکل ‏4-23: صحت سنجی با استفاده از روش همپوشانی (Fuzzy AHP) 100
شکل ‏4-24: صحت سنجی با استفاده از روش گامای فازی (Fuzzy AHP) 101
شکل ‏4-25: تعیین مکان مناسب با استفاده از روش گامای فازی (FUZZY-GAMA) 102
شکل ‏4-26: تعیین مکان مناسب با استفاده از روش جمع فازی (FUZZY-AHP) 103
فهرست جداول صفحه
جدول ‏2-1: وسعت جنگل‌های مانگرو استان هرمزگان به تفکیک رویشگاه و درجه انبوهی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست (ETM 2002) 32
جدول ‏2-2: وسعت جنگل‌های مانگرو استان هرمزگان به تفکیک رویشگاه با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای IRS(PAN and LISS 20042) 33
جدول ‏2-3: مشخصات مؤلفه‌های رویشی درختان حرّا در رویشگاه سیریک 45
جدول ‏2-4: تفاوت دو مدل MADM و MODM، در تصمیمگیری (Starr, 1977 وZeleny ) 49
جدول ‏2-5: مقیاسی برای انجام مقایسه‌های زوج (Saaty,1980) 52
جدول ‏2-6: مقادیر R.I. به ازاء ابعاد مختلف ماتریس 54
جدول ‏3-1: خاکشناسی منطقه و محدودیت‌های خاک 60
جدول ‏3-2: راهنمای کدهای نقشه پوشش گیاهی و کاربری اراضی منطقه سیریک 61
جدول ‏3-3: شیب و نحو? طبقه بندی مجدد به آن‌ها در مقیاس‌های مختلف 66
جدول ‏3-4: کاربری اراضی (ساحلی) و نحو? طبقه بندی مجدد به آن‌ها در مقیاس‌های مختلف 68
جدول ‏3-5: ژئومورفولوژی و نحو? طبقه بندی مجدد به آن‌ها در مقیاس‌های مختلف 70
جدول ‏3-6: خورهای ساحلی و نحو? طبقه بندی مجدد به آن‌ها در مقیاس‌های مختلف 72
جدول ‏3-7: خط جزر و مد و نحو? طبقه بندی مجدد به آن‌ها در مقیاس‌های مختلف 75
جدول ‏3-8: پراکنش گونه‌های جنگلی مانگرو و نحو? طبقه بندی مجدد به آن‌ها در مقیاس‌های مختلف 76
جدول ‏3-9: پراکنش گل‌خورک و نحو? طبقه بندی مجدد به آن‌ها در مقیاس‌های مختلف 77
جدول ‏3-10: لایه بافت خاک و نحو? طبقه بندی مجدد به آن‌ها در مقیاس‌های مختلف 79
جدول ‏3-11: هدایت الکتریکی و نحو? طبقه بندی مجدد به آن‌ها در مقیاس‌های مختلف 80
جدول ‏3-12: عمق آب و نحو? طبقه بندی مجدد به آن‌ها در مقیاس‌های مختلف 81
جدول ‏3-13: وزن معیارهای مورد استفاده 82
جدول ‏4-1: تعیین اهمیت و وزن معیار شیب با استفاده از AHP 86
جدول ‏4-2: تعیین اهمیت و وزن کاربریهای مختلف با استفاده از AHP 87
جدول ‏4-3: تعیین اهمیت و وزن ژئومورفولوژی منطقه با استفاده از AHP 89
جدول ‏4-4: تعیین اهمیت و وزن خورهای منطقه با استفاده از AHP 90
جدول ‏4-5: تعیین اهمیت و وزن خط جزر و مد منطقه با استفاده از AHP 91
جدول ‏4-6: تعیین اهمیت و وزن پراکنش جنگل‌های مانگرو منطقه با استفاده از AHP 92
جدول ‏4-7: تعیین اهمیت و وزن پراکنش گل‌خورک منطقه با استفاده از AHP 93
جدول ‏4-8: تعیین اهمیت و وزن بافت خاک منطقه با استفاده از AHP 94
جدول ‏4-9: تعیین اهمیت و وزن هدایت الکتریکی منطقه با استفاده از AHP 95
جدول ‏4-10: تعیین اهمیت و وزن عمق آب منطقه با استفاده از AHP 96
جدول ‏4-11: نتایج حاصل از آنالیز حساسیت معیارها 98
جدول ‏4-12: مساحت عرصه‌های احیاء بیولوژیک جنگل‌های مانگرو بر اساس روش AHP 99
‌
فصل اول: مقدمه و کلیات
1.
مقدمه
جنگلهای مانگرو اکوسیستمهایی تالابی از اجتماعات ساحلی مناطق حارهاند که نه به خشکی تعلق دارند و نه به دریا بلکه ارمغان مشترک دریا و خشکی به شمار میروند. مانگرو در اصل یعنی درخت شناور ایستاده و ریشه آن پرتغالی است، مانگ به معنی درخت شناور، گرو به معنی ایستاده، جنگلهای مانگرو از اکوسیستمهای ویژه مناطق حارهاند و معمولأ با واژههایی مانند زیستگاههای حیاتی، منحصربه‌فرد، حفاظتی، همیشه‌بهار و … توصیف میشوند و این صفات حاکی از اهمیت آن‌ها از جنبههای بومشناختی، زیستمحیطی و زیباشناسی است و بیدلیل نیست که امروزه این جنگلها در کانون توجه سه معاهده بینالمللی زیستمحیطی یعنی کنوانسیون تالابها، تنوع زیستی و میراثهای جهانی قرار دارد. نام دیگر این جنگلها جنگلهای جزر و مدی یا کشندی است.
جنگلهای مانگرو کانون تنوع زیستی هستند، زیرا به دلیل ویژگیها و موقعیت خاص خود برای گونههای بیشماری از بیمهرگان تا مهرهداران خشکیزی و آبزی زیستگاهی یگانه و منسجم فراهم می‌کنند و از مهم‌ترین زیستگاههای پرندگان بومی و مهاجر آبزی به‌ویژه گونههای کمیاب و درخطر تهدید به شمار میروند به همین دلیل حفاظت آن‌ها ازنظر اولویت به‌وسیله سازمانهای ذیربط جهانی نیز مورد تأکید قرارگرفته است.
جنگلهای مانگرو را زیستگاههای حساس مینامند زیرا موقعیت اکوتونی آن‌ها اگرچه باعث شده از غنای زیستی هر دو اکوسیستم دریا و خشکی سود برده و به یکی از غنیترین اکوسیستمهای جهان تبدیل شوند، اما همین موقعیت نقطه آسیبپذیری آن‌ها نیز محسوب میشوند زیرا از هر دو سو میتوانند در معرض تهدید قرار بگیرند.
این جنگلها اکوسیستمهای حیاتی نیز می‌باشند زیرا کارکردهای آن‌ها قابل‌تبدیل به ارزشهای معمول مادی نبوده و تقریباً هیچگونه گزینه قابل جانشینی ندارند (ذاکری و موسوی، 1387).
جنگل‌های‌ مانگرو تالاب‌های ساحلی پوشیده از درختان و درختچه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری در اراضی جزر و مدی سواحل آب‌های گرم، لب‌شور و شور بین مدارهای 30 درجه شمالی و 30 درجه جنوبی عرض جغرافیایی هستند. گیاهان مانگرو از گروه هیگروهالوفیت‌ها و از دسته‌ هالوفیت‌های نهان‌دانه باتلاقی به شمار می‌آیند که با استقرار بر روی زمین‌های سیلتی و پوشیده از رسوبات دانه‌ریز یک مرحله انتقالی از خشکی به دریا را تشکیل می‌دهند. وجه تمایز گونه‌های بومی جنگل‌های ماندابی مانگرو با گیاهان ساکن خشکی در خصوصیات ساختمانی، نیازمندی‌ها و بردباری‌های اکولوژیک و نحوه تجدید حیات آن‌ها است؛ بطوریکه به‌رغم تنوع گونه‌ای از حیث تاکسونومی، شباهت‌های ساختمانی یکسان دارند و در مناطق با شرایط اکولوژیک ویژه، فرماسیون‌های مشابه ایجاد می‌کنند (دانه‌کار، 1374/ ب).
1‌. 1‌. بیان مساله
بدیهی است در فقدان یک برنامه مدیریتی صحیح و یکپارچه که هم حمایت از اندوخته‌های طبیعی را موردتوجه قرار دهد و هم بازسازی و احیاء جنگل‌های آسیب‌دیده را برنامه‌ریزی نماید، نسبت به آینده این اجتماعات جنگلی حساس در بوم‌سازگان ساحلی نمی‌توان خوش‌بین بود. با توجه به از دست‌رفت بسیاری از رویشگاه‌های مانگرو دنیا، توجه به حفاظت بیرونی و توسعه این جنگل‌ها در خارج از گستره‌های پراکنش طبیعی نیز به ضرورتی اجتناب‌ناپذیر تبدیل‌شده است. بررسی‌ها نشان داده است که توسل به چنین مدیریتی نه‌تنها سبب کاهش عوارض بهره‌برداری از جنگل‌های مانگرو و بهینه شدن تولیدات می‌شود بلکه بهترین زمینه اقتصادی را برای یک مدت طولانی بدون تخریب اکوسیستم فراهم می‌کند (وین او ،2004) بدون آنکه خطر از دست دهی تنوع ژنتیکی وجود داشته باشد. مدیریت بوم‌سازگان جنگل‌های مانگرو مبتنی بر اقدامات مربوط به عملیات حفاظت، احیاء و توسعه رویشگاه‌های موجود است (لیوز ، 2005؛ کیلمن،2006).
امروزه حساسیت‌ها و توجه‌های بین‌المللی در خصوص مانگروها، دولت را بر آن داشته تا برنامه‌ها و پروژه‌های تحقیقاتی مختلفی را برای احیاء این بوم‌سازگان‌ها از طریق کمک به تجدید حیات آن‌ها، تهیه و به مرحله اجرا برساند. به‌طورکلی اهداف چنین برنامه‌هایی اغلب توسعه‌ای و حفاظتی بوده و سعی در بازگرداندن اکوسیستم به حالت طبیعی و آغازین آن رادارند (کایرو، 1995؛ کومار،1990).
مدیریت جنگل‌های مانگرو با هدف بهره‌وری پایدار از خدمات بوم‌شناختی (اکولوژیک) این جامعه‌های گیاهی ساحلی مبتنی بر بررسی دقیق رویشگاه، تعیین ساختار گیاهی و زون‌بندی رویشی، تعیین اهمیت، کارکرد و شیوه حفاظت و بهره‌وری از هر زون است و ازآنجاکه سیما و نوع اجتماعات جنگل‌های مانگرو از کناره دریا به سمت خشکی تغییر می‌کند شناخت ساختار رویشگاه از دریا به سمت خشکی در تعیین زون‌های وضع ظاهری و ساختار عمومی (فلورستیک و فیزیونومتریک) گیاهی، مرزبندی آن‌ها و طرح‌ریزی مدیریتی، دارای اهمیت است (زهزاد و مجنونیان ، 1998).
در دهه‌های اخیر افزایش مقدار گازهای گلخانه‌ای در اتمسفر سبب گرم شدن هوای کره زمین شده است. گرم شدن هوا و تغییر اقلیم به‌موازات افزایش فشار مصرفی جوامع انسانی بر منابع اولیه طبیعی مانند منابع آب، خاک و پوشش گیاهی اثرات مخربی بر حیات روی کره زمین دارد و سبب تخریب اکوسیستم‌های طبیعی، وقوع سیل و خشکسالی و بر هم خوردن تعادل اقلیمی و اکولوژیکی می‌شود.
چنین اغتشاش‌های اقلیمی به‌نوبه خود منجر به تخریب پوشش گیاهی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک گردیده و با کاهش پتانسیل تثبیت بیولوژیک گاز Co2 توسط پوشش گیاهی باعث ایجاد یک چرخه از پس‌خورهایی می‌شود که روند پرشتاب و فزاینده‌ای به توسعه بیابان و کاهش توان و عملکرد تولید خالص اولیه بوم‌سازگان‌ها بخشیده است (دانهکار و همکاران،1388).
جنگلهای حرا در مناطق ساحلی جنوب کشور ایران قرار دارند و به دلیل کارکردهای بی‌شمار و ارزشهای زیستمحیطی حفاظت، احیاء و توسعه آن‌ها ضروری است (محمدیزاده و همکاران،1391).
احیاء بیولوژیک بهترین روش مقابله با چنین پدیده‌های مخربی بوده و در واقع با استفاده از پتانسیل‌های طبیعی موجود در هر منطقه پایداری و بازسازی چرخه‌های زیستی و طبیعی را ممکن می‌سازد. به همین سبب در بسیاری از پروژه‌های احیائی و اصلاحی با اعمال مدیریت صحیح اکولوژیک در جهت افزایش پوشش گیاهی و جلوگیری از کاهش توان بیولوژیک سرزمین گام برداشته می‌شود، چرا که هرگونه تلاش در جهت افزایش پتانسیل بیولوژیک اراضی و بازگرداندن ظرفیت‌های ازدست‌رفته عرصه‌های منابع طبیعی در راستای توسعه پایدار است (ذاکری و موسوی،1387).
یکی از راه‌های بسیار مهم جهت مبارزه با بیابان‌زایی، افزایش پوشش گیاهی است. لذا انتخاب صحیح گونه‌های گیاهی سازگار و مقاوم با شرایط اکوسیستم بیابانی در راستای احیاء و ایجاد پوشش گیاهی مناسب ازیک‌طرف و تأمین منابع آب ارزان‌قیمت جهت استقرار آن‌ها از طرف دیگر، امری ضروری است.
از سوی دیگ