عنوان کامل پایان نامه کارشناسی ارشد :مطالعه تطبیقی اخلاق از منظر نسبی یا مطلقبودن در مثنوی و نهجالبلاغه
تکه ای از متن پایان نامه :
بیهقی نیز سعدیوار با خامه سحرآفرین با نقل داستانهای تاریخی به دنیا فریفتهشدگان و خودکامگان را بر ریختن خون بیگناهان سرزنش میکند و از ستم راندن بازمیدارد و از کیفر روز رستخیز
میترساند. وی مردم را به داشتن دل، بشر میشمارد و چنین میگوید:
بررس به کارها به شکیبایی | زیرا که نصرت می باشد شکیبا را |
باران به صبر پست کند، گرچه | نرم می باشد، روزی آن که خارا را |
یاری ز صبر خواه که یاری نیست | بهتر ز صبر مر تن تنها را … |
(ناصرخسرو، قصیده، 77، ص 166)
ناصرخسرو تنها شاعری می باشد که شعر را وسیلهای برای تبلیغ و ترویج افکار دینی و اخلاقی قرار میدهد و به تعبیر خودش «به یاری سپاه دین و سپر خرد»، مبارزهای نستوه را در برابر «لشکر زمانه و تیغ تیز دهر» آغاز میکند و به اتکای مکتب خاص خود و احساسات ملتهبی که از مایه مذهب و ارادت به خاندان پیامبر(صلی الله علیه و آله) سرچشمه میگیرد، از شعر همچون سلاحی مؤثر در جهت پیکار با جهل بیدینی و بیخردی سود میجوید. خطوط برجسته شعر ناصر خسرو را دین و اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تشکیل میدهد. فضیلتجویی و تعهد اخلاقی و مذهبی در سراسر اشعارش مشهود می باشد و بلندی همت و مناعت طبع و بیاعتنایی به زر و زور و زخارف دنیوی از سخنانش پیداست (رزمجو، 1382، ص 372)
مکر و حسد و کبر و خرافات و طمع را | مپذیر و مده ره به در خویش و حوالی |
خواری مکش و کبر مکن بر ره دین رو | مؤمن نه مقصر بود این پیر نه غالی |
بر خلق جهان فضل به دین جوی ازیراک | دین می باشد سر سروری و اصل معالی |
(ناصرخسرو، قصیده 21، ص 43)
خواجهشمسالدین محمد حافظ شیرازی مشهورترین و محبوبترین شاعر ایرانی می باشد که شعرش مقبولیت خاص و عام دارد. وی حافظ قرآن و آشنا با لطایف کلام الهی و معارف اسلامی می باشد و به واسطه عشق سرشاری که نسبت به حقیقت دارد، با آنها که زهد دروغین و ظواهر دیانت را وسیلهی رسیدن به منافع شخصی قرار میدهند، مخالف و از ریا و تزویر گریزان می باشد. چنانکه میگوید:
حافظا میخور و رندی کن و خوش باش اما | دام تزویر منه زیرا دگران قرآن را |
(حافظ، 1378، غزل 9،ص 15)