ارزیابی نقش فاکتورهای اقتصاد کلان و ساختار مالی بر عملکرد بانک‎های خصوصی ایران- قسمت ۹

جهت گردآوری و تدوین ادبیات تحقیق از روش مطالعه کتابخانه ای با رجوع به منابع مختلف از قبیل کتابهای متعدد، پایان نامه های موجود در کتابخانه ها، مقالات مندرج و قابل دستیابی در مجلات علمی و اینترنت استفاده شده است. داده ها و متغیر های تحقیق نیز با استفاده از نرم افزار اطلاعاتی، تدبیر پرداز، سایت های سازمان بورس و اوراق بهادار گردآوری و محاسبه گردیده است. ضمن اینکه برخی از داده های تحقیق در متن صورتهای مالی نبوده و صرفاً از طریق مراجعه به یادداشتهای همراه صورتهای مالی شرکتها استخراج گردیده اند. گردآوری داده ها از طریق نرم افزارهای اطلاعاتی بورس اوراق بهادار بدین شکل بوده است که گزارشات مختلف موجود در این نرم افزارها و اطلاعات استخراج شده از یادداشت های همراه صورتهای مالی در رایانه ذخیره سازی شده و سپس از طریق نرم افزار Excel تلخیص و در یکجا جمع آوری و تلخیص شده اند. پس از گردآوری داده ها، متغیرهای تحقیق از طریق نرم افزار Excel محاسبه و برای تجزیه و تحلیل آماری توسط نرم افزار SPSS آماده سازی شدند.
۳-۷ ) روشها و فنون آماری مورد استفاده
آزمون کولموگروف – اسمیرونف (ناپارامتری)
جهت نرمال بودن داده‌ها از آزمون کولموگروف – اسمیرونف استفاده می‌شود. در این آزمون بر اساس مشاهدات مرتب شده، عملیات صورت می‌پذیرد. داده‌ها عبارتست از نمونه تصادفی x₁،x₂ و …x_n که متناظر با توزیع نامعلومF(x) است. میانگین این نمونه برآوردی از است که محاسبه می‌کنیم و همچنین انحراف معیار نمونه را برآورد انحراف معیار جامعه بدست می‌آوریم. حال مقادیر نمونه ای نرمال شده(Zi) را با فرمول محاسبه می‌کنیم.
 
فرضیه‌ها :
H₀: ها دارای توزیع نرمال استXi نمونه تصادفی
H₁: ها غیر نرمال استXiتابع توزیع
قاعده تصمیم گیری:
اگر سطح معنی‎داری آماری بیشتر از ۰۵/۰ باشد، فرضیه صفر پذیرفته می‌شود و نتیجه می‌گیریم که نمونه نرمال می‌باشد.
ضریب همبستگی:
تحلیل همبستگی، ابزار آماری است که به وسیله آن می‎توان درجه ای که یک متغیر به متغیر دیگر از نظر خطی مرتبط است را اندازه گیری کرد. همبستگی را معمولاً با تحلیل رگرسیون بکار می‌برند. همبستگی معیاری است که برای تعیین میزان ارتباط دو متغیر استفاده می‌شود. در همبستگی درباره دو معیار بحث می‌شود: ضریب تعیین و ضریب همبستگی؛ که شدت رابطه و همچنین نوع رابطه، مستقیم یا معکوس را نشان می‌دهد.
متداول‌ترین ضریب همبستگی، ضریب همبستگی پیرسون است که آن‌را با r نشان می‌دهند و با رابطه زیر تعریف می‌شود:
اگر sig=prob< باشد فرضیه H0 رد می‌شود. فرضیه‌ها به شکل زیر می‌باشند.
 
H₀: داده‌ها همبستگی ندارند.
H₁: دادهها همبستگی دارند.
اگر ۰<r<1 باشد همبستگی مستقیم و ناقص است، اگر برابر با یک باشد همبستگی مستقیم و کامل، در صورتی که -۱<r<0 باشد همبستگی معکوس و ناقص و اگر r=-1 همبستگی معکوس و کامل است و اگر r=0 باشد عدم همبستگی داریم.
آزمون معنادار بودن r²
ضریب همبستگی با توجه به نمونه مشخص می‌شود. بدیهی است که این ضریب، از نمونه ای به نمونه دیگر تغییر می‌یابد. حال جای سؤال اینجاست که آیا بین دو متغیر x و y که همبستگی آن را تعیین کردیم همبستگی معناداری وجود دارد یا نه؟ به عبارت دیگر، آیا می‎توان به وجود یک رابطه خطی اذعان داشت و یا ضریب همبستگی بدست آمده ناشی از شانس و تصادف بوده و ضریب همبستگی جامعه برابر با صفر می‌باشد؟
چندین آزمون جهت تست معنادار بودن رابطه بین دو متغیر وجود دارد: الف) آزمون t ب) آزمون مقایسه احتمال آماری ضریب همبستگی پیرسون و ضریب همبستگی اسپیرمن با سطح ۰۵/۰=
آزمون :t
آماره آزمون t بر اساس فرمول روبرو بدست می‌آید:
درجه آزادی آزمون از فرمول df=n-2 ، و مقدار ضریب همبستگی توسط فرمول ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن محاسبه می‌شود. در اینجا با انجام یک آزمون دو طرفه پس از محاسبه t و مراجعه به جدول توزیع t با درجه آزادی n-2 و سطح ۰۵/۰= ، اگر قدر مطلق t کوچک‌تر از t جدول باشد، فرضیه H₀ با احتمال مورد نظر پذیرفته می‌شود. پذیرش فرضیه H₀ دلالت بر عدم وجود رابطه خطی بین دو متغیر دارد (آذر، ۱۳۷۷).
آزمون مقایسه احتمال آماری ضریب همبستگی و سطح ۰۵/۰=
اگر احتمال آماری ضریب همبستگی پیرسون کمتر از سطح۰۵/۰= باشد، بنابراین ضریب همبستگی معنادار می‌باشد. از آنجا که جامعه مورد نظر تحقیق حاضر نرمال نیست برای آزمون فرضیات بایستی از آزمون‌های ناپارامتریک استفاده نمود. آمار ناپارامتریک برخلاف آمار پارامتریک که مستلزم پیش فرض‌هایی در مورد جامعه ای که از آن نمونه گیری صورت گرفته می‌باشد مستلزم هیچ‌گونه فرضی در مورد توزیع نیست. به همین خاطر بسیاری از تحقیقات علوم انسانی که با مقیاس‌های کیفی سنجیده شده و فاقد توزیع^[۸۹] هستند از شاخص‌های آمار ناپارامتریک استفاده می‌کنند. در این تحقیق از آزمون‌های ناپارامتریک پیرسون نیز جهت معنادار بودن استفاده می‌کنیم. طرز محاسبه ضریب همبستگی رتبه ای برای داده های زوجی(Xi,Yi) برای i=1,2,3,…,K بدین صورت است: ابتدا تمام xها بر حسب مقادیرشان رتبه ای می‌دهیم و همین کار را برای y ها انجام می‌دهیم، سپس تفاضل بین رتبه های هر زوج را که با d₁ نشان می‌دهیم حساب می‌کنیم. در مرحله بعد، توان دوم dها را محاسبه نموده، در نهایت با استفاده از این فرمول ضریب همبستگی رتبه ای را حساب می‌کنیم:
اگر احتمال آماری ضریب محاسبه شده پیرسون Rs کوچک‌تر از سطح باشد، دلیل بر رابطه معناداری بین متغیرها می‌باشد. در جداول آماری این ضریب به وسیله نرم افزار SPSS محاسبه گردیده است.
ضریب همبستگی جزئی
اگر بخواهیم همبستگی بین دو متغیر را به شرط ثابت بودن سایر متغیرها محاسبه کنیم از ضریب همبستگی جزئی استفاده می‌شود. آزمون فرضیه، بصورت زیر خواهد بود:
۳-۸) روش آزمون فرضیات
برای تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها و آزمون فرضیه‌های پژوهش حاضر از دو نوع روش آماری استفاده شده است.
از آمار توصیفی؛ با استفاده از شاخص‎های مرکزی همچون میانگین، میانه و شاخص‎های پراکندگی همچون انحراف معیار، چولگی و کشیدگی جهت توصیف متغیرها و نوع توزیع دادهها استفاده شده است.
از آمار استنباطی؛ در دو بخش:
الف) آزمون پیش فرض مدل رگرسیون: شامل؛آزمون نرمال بودن توزیع جامعه آماری(آزمون کلموگروف- اسمیرنوف و کای دو) و آزمون عدم خود ‌همبستگی داده‌ها(آزمون دوربین- واتسن) تلرانس و VIF برای عدم هم خطی داده‌ها و آزمون ثبات واریانس‌ها و آزمون نرمال بودن توزیع باقی مانده‌ها.
ب)آزمون اصلی: شامل؛آزمون رگرسیون خطی یک متغیره و خطی چندگانه، آزمون همبستگی پیرسون.
جهت تجزیه و تحلیل و بررسی رابطهی بین متغیرها از رگرسیون (همبستگی) استفاده میشود. به منظور آزمون فرضیه‌های تحقیق از روش رگرسیون خطی و برای معناداری همبستگی بین متغیرهای تحقیق از آزمون P-Value (sig.)، آزمون همبستگی پیرسون استفاده می‌شود.
۳-۸-۱) آزمون پیش فرض استفاده از مدل رگرسیون
فرضیه‌های این تحقیق در قالب روابط رگرسیونی مشخصی مدل‌بندی شده است و بنابراین لازم است که پیش از آزمون این روابط رگرسیونی و تحلیل نتایج آن‌ها، مفروضات بنیادی این روابط مورد بررسی قرار گیرند که اهمیت بسیار زیادی دارند. لذا، سه بحث اساسی زیر در مورد روابط رگرسیونی تحقیق، مورد بررسی قرار خواهد گرفت که عبارتند از:
۳-۸-۱-۱) آزمون مناسب بودن الگوی خطی و نداشتن نقاط نامربوط
به منظور آزمون مناسب بودن الگوی خطی و نداشتن نقاط نامربوط از نمودارهای پراکنش استفاده می‌شود. با توجه به اﻳﻨﻜﻪ این نمودارها نشان‎دهنده الگوی مشخصی (مثلاً هلالی، قطری و …) نمی‌باشد، مناسب بودن الگوی خطی و عدم وجود نقاط نامربوط تأﻳﻴﺪ می‌گردد.